فرونشست زمین در 18 استان
به گزارش خشکشوئی آنلاین ایسنا نوشت: دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی با اعلان اینکه نزدیک به حدود 20 میلیون نفر از جمعیت شهری در زون های فرونشستی با نرخ های متفاوت واقع شدند، اظهار داشت: بررسی هایی که بصورت کشوری انجام شده نشان داده می شود که از 31 استان در 18 استان شاهد رخداد فرونشست هستیم.
دکتر علی بیت الهی، درباره فرونشست زمین و چالش هایی که به وجود آورده است، اظهار نمود: به فرونشست زمین در بازه زمانی اواخر دهه ۷۰ تابحال که نگاه می نماییم تفاوتی در حوزه آشنایی افراد با آن احساس می شود. حالا موضوع فرونشست زمین به دفعات مطرح می شود و روی میز مسئولین آمده است؛ در صورتیکه قبل از این به این طریق نبود. البته از این نظر که آیا اقدامی برای کاهش این پدیده صورت گرفته یا خیر؟ باید اظهار داشت که این شرایط تفاوتی با بیست و چند سال قبل ندارد و اقدام چشمگیرانه یا چشمگیری در این خصوص انجام نشده است.
وی اظهار داشت: در سال ۱۹۶۵ دشت توکیو در ژاپن حدود ۱۲ سانتی متر فرونشست داشت؛ ولی حالا این میزان به کمتر از یک سانتی متر رسیده است؛ چونکه در مقابله با گسترش این پدیده سیاست هایی اتخاذ شده و بطور جدی موضوع فرونشست زمین را دنبال کردند.
دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی اظهار نمود: متأسفانه اتخاذ سیاست هایی برای مقابله با فرونشست در کشور ما شروع نشده و اقدام خاص و قابل لمسی صورت نگرفته است. به همین دلیل با ادامه روند خشکسالی، کمبود نزولات جوی، نیاز آبی اراضی کشاورزی و سیستم های غلط آبیاری که سبب هدر رفت زیاد آب می شود، فشار روی سفره های آب زیرزمینی بیشتر شده است. این فشار به این معنا است که آب زیادی از آب های زیرزمینی که محدود هم هستند برداشته می شود و سطح آب زیرزمینی بیشتر از پیش پایین می آید. اینطور فرونشست زمین توسعه بیشتری پیدا کرده و این پدیده بتازگی به بروز و ظهور عوارض خطرناک خود نیز نزدیک شده است.
وی افزود: منظور از عوارض خطرناک وجود چاله ها و شکاف هایی است که بصورت ناگهانی در امتداد جاده ها، محدوده شهرها، در مراکز زیرساختی و مهم ایجاد می شود که نمونه های بارز آنرا در شهرهای مختلف زیاد دیدیم. بتازگی در رسانه ها درباره ترک خوردگی گوناگون ساختمان ها در شهر اصفهان و شهرک های اطراف آن و زیرساخت های مهم این شهر بسیار صحبت شده است. این امر به سبب کمبود آب، به سبب خشک شدن زاینده رود و کاشت برنج است که در اطراف زاینده رود اتفاق می افتد و آب زیادی از این طریق هدر می رود.
بیت الهی اظهار نمود: در بیش از ۶۰۰ دشت در گستره کشور فرونشست زمین درحال رخ دادن است و شرایط برخی از آنها به یک حالت فوق بحرانی رسیده است، بطوریکه در برخی از این مناطق ممنوعیت حفر چاه اعمال شده و در بعضی از دشت ها هم فقط برای تامین آب آشامیدنی مجوز حفر داده می شود. همه موارد ذکر شده بر زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم و روی کشاورزی و امنیت غذایی کشور تاثیر دارد و فرونشست به حد بحرانی رسیده است.
وی درباب حساسیت پدیده فرونشست و دلیل اهمیت ویژه آن اظهار داشت: حساسیت فرونشست را فقط نباید از دریچه خود خطر و لطمه های ناشی از آن نگاه نماییم. اهمیت این مساله فقط به این علت نیست که حوادث تلخ اتفاق می افتد یا خودرویی داخل چاله فرو می رود؛ چونکه این ها تنها از ابعاد کوچک فرونشست زمین است. از مهم ترین و دیگر آثار فرونشست از میان رفتن دشت ها و از میان رفتن کشاورزی است. اگر فرونشست بصورت ریشه ای و با روندی پیوسته دنبال نشود، این نگرانی را داریم که به مرحله ای برگشت ناپذیر برسد.
دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی درباب این که چه استان هایی بصورت جدی با موضوع فرونشست رو به رو هستند، اظهار نمود: در استانهای مختلفی فرونشست را که پیگیری کردیم، نشان داده شد که چندین استان با مشکل فرونشست زمین و آثار آن مواجه گشتند. از این نظرها استانهای مختلفی درگیر هستند که استان هایی مثل خراسان رضوی، اصفهان، تهران و کرمان بسیار در معرض خطر قرار دارند. همین طور چندین شهر از این استانها در زون خطر فرونشست قرار دارند. بنظر می رسد باتوجه به نوع گسترش فرونشست نزدیک به حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زون های فرونشستی با نرخ های متفاوت واقع شدند. این مسئله مهمی است که باید به آن توجه کرد. ۲۰ میلیون نفر عدد زیادی است و می توان اظهار داشت که حدود یک چهارم کشور در این زون ها قرار دارد.
وی اظهار داشت: بررسی هایی که بصورت کشوری انجام شده نشان داده می شود که از ۳۱ استان در ۱۸ استان شاهد رخداد فرونشست هستیم. همین طور زمینهای ۳۱ شهر از استان اصفهان، ۳۰شهر از تهران، ۲۵ شهر از استان کرمان و ۲۴ شهر از استان خراسان رضوی گرفتار فرونشست شدند. در استانهای البرز، فارس، یزد، همدان، مرکزی و... این فرونشست ها مشاهده می شود. یکی از نکات دیگر مهم این پدیده این است که روی این زون ها ساختمان هایی با بنای خشت و گل در محیط های روستایی و اماکن باستانی و فرهنگی قرار دارد که در اثر فرونشست زمین گرفتار شکاف و ترک می شوند. ترک خوردگی سبب نامقاوم شدن ساختمان ها شده و زلزله هایی با قدرت متوسط نیز ممکنست سبب تخریب این ساختمان ها شود.
بیت الهی اظهار داشت: فرونشست وسعت زیادی را دارد و کل کشور را در بر گرفته است و در مقایسه این پدیده با زلزله که فقط حالت مخربی را در یک نقطه ایجاد می کند، متوجه گسترده بودن این پدیده می شویم. همین طور فرونشست هر روز و بطور تدریجی و مستمر ادامه پیدا می کند. بدین سبب این اثرات خصوصاً از نظر اقتصادی حتی عمیق تر از زمین لرزه خواهد بود.
وی اظهار داشت: علت این پدیده کاهش سطح آب زیرزمینی است. در این حالت سطح آب درون زمین پایین آمده و حالتی کششی به پایین سطح زمین ایجاد می شود. پس بهتر است حفر چاه های آب بلا انقطاع محدود شود که البته برخی از این ها هم چاه هایی هستند که غیر قانونی حفر شدند. در حوزه کشاورزی نیز همین طور است، سیستم آبیاری غلط است. اگر سیستم آبیاری درست باشد این حجم از آب برای کشاورزی نیاز نمی گردد. در این خصوص وزارت جهاد کشاورزی باید تشویق کند که کشاورزی برمبنای مبانی علمی و نوین توسعه پیدا کند. همین طور از نظر کشت محصولات که آب زیادی نیاز دارند در زون های فرونشست اصلا نباید مجوز کشت داده شود. اگر این محدودیت ها صورت گیرد، مطمئنا نتیجه خواهیم گرفت.
۲۳۵۲۳۵
منبع: خشكشوئی آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب