همه چیز درباره هوش مصنوعی انقلابیِ جدید چین
دیپ سیک چگونه دنیا را تکان داد؟
خشکشوئی آنلاین: عرضه یک مدل جدید هوش مصنوعی از طرف یک استارت آپ چینی به نام «دیپ سیک» توانسته دنیای هوش مصنوعی را تکان دهد و ما را بر آن داشته تا در قالب یک گزارش به بررسی ابعاد مختلف آن بپردازیم.
به گزارش خشکشوئی آنلاین به نقل از ایسنا، یک استارت آپ مرموز و مبتکر چینی، ورود باشکوهی به صحنه هوش مصنوعی داشته است، بطوریکه غول های «سیلیکون ولی» را ناامید کرده، بازارهای سهام جهانی را متلاطم کرده و مفروضات درباره ی آن چه که هوش مصنوعی می تواند به دست آورد را به چالش کشیده است.
هوش مصنوعی «دیپ سیک»(DeepSeek)، هزینه اندک برای توسعه هوش مصنوعی و جاه طلبی منبع باز را در ماموریتی برای پیشی گرفتن از هوش انسانی در هم می آمیزد و موفق شده است از اسامی شناخته شده ای مانند اوپن ای آی(OpenAI) پیشی بگیرد.
حال که شاهد چنین رشد سریعی هستیم، پرسش هایی به ذهن می آید. بطورمثال این که آیا ما شاهد یک انقلاب واقعی در هوش مصنوعی هستیم یا این جریان رسانه ای طی یکی دو روز اخیر، تبلیغات بیش از اندازه است؟
در ادامه، پرده از راز تأسیس و فلسفه «دیپ سیک» برمی داریم، مدل هوش مصنوعی آنرا با دیگر مدلهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT مقایسه می نماییم، تحولات خیره کننده ای را که در بازار ایجاد می کند، تشریح می نماییم و نگرانی های مربوط به حریم خصوصی را که مشابه با موضوع تیک تاک(TikTok) است، بررسی می نماییم.
«دیپ سیک» چیست و چه کسی آنرا اجرا می کند؟
شرکت «دیپ سیک» در ژوئیه 2023 توسط لیانگ ونفنگ(Liang Wenfeng)، فارغ التحصیل برجسته دانشگاه ژیجیانگ(Zhejiang) تأسیس شد. این شرکت مستقر در هانگژو با پشتوانه مالی قابل توجه و ورود راهبردی یک صندوق تامینی به اسامی فلایر(High-Flyer) که توسط لیانگ هم بنیان گذاری شده، پشتیبانی می شود.
«دیپ سیک» با بهره گیری از قدرت مالی «های فلایر» که دارایی حدود 8 میلیارد دلاری دارد، با خرید تراشه های قابل توجه A100 شرکت انویدیا با وجود ممنوعیت صادرات آنها به چین، ورود جسورانه ای به بخش هوش مصنوعی داشته است. این تراشه ها برای پایه فناوری و ظرفیت نوآوری این شرکت بسیار مهم هستند.
شهرت «دیپ سیک» از توسعه مدل DeepSeek-V3 آمده است که تنها به 6 میلیون دلار هزینه برای منابع محاسباتی نیاز داشت که کسری از آن چیزی است که به طور معمول توسط غول های فناوری ایالات متحده سرمایه گذاری و هزینه می شود.
کارآیی خیره کننده مدل هوش مصنوعی «دیپ سیک»، این دستیار هوش مصنوعی را به بالای جدول بارگیری برنامه های رایگان در فروشگاه برنامه های ایالات متحده رسانده که حتی ChatGPT را نیز پشت سر گذاشته است. این موفقیت، پتانسیل «دیپ سیک» را برای ارائه عملکرد بالا با هزینه کمتر، به چالش کشیدن هنجارهای فعلی و شروع ارزیابی مجدد در صنعت جهانی هوش مصنوعی برجسته می کند.
نوآوری های فناورانه در «دیپ سیک» ازطریق یک گروه تحقیقاتی اختصاصی در «های فلایر» هدایت می شود که قصد خودرا برای تمرکز بر هوش عمومی مصنوعی(AGI) در اوایل سال 2023 اعلام نمود. این گروه که دارای کنترل عملیاتی بر روی خوشه ای از 10 هزار تراشه A100 انویدیا است، در نظر دارد هوش مصنوعی را فراتر از برنامه های کاربردی سنتی ارتقاء دهد تا به قابلیت هایی برسد که از عملکرد انسان در کارهای با ارزش اقتصادی پیشی بگیرد.
این ادغام عمیق منابع، تعهد جدی «دیپ سیک» را برای پیشروی در عرصه هوش مصنوعی نشان میدهد که نشان دهنده یک همسویی راهبردی است که می تواند بطور قابل توجهی بر پیشرفت های آینده در هوش مصنوعی تأثیر بگذارد.
«دیپ سیک» چگونه به وجود آمد؟
پیدایش «دیپ سیک» به جاه طلبی گسترده تری برمی گردد که با انتشار هوش مصنوعی ChatGPT توسط شرکت اوپن ای آی(OpenAI) در اواخر سال 2022 شعله ور شد که تنور توسعه این فناوری را در بین شرکت های فناوری چینی برای توسعه چت بات های رقابتی هوش مصنوعی برانگیخت.
با وجود کوشش های اولیه غول های چینی مانند بایدو(Baidu)، شکاف قابل توجه در قابلیت های هوش مصنوعی بین فناوری های ایالات متحده و چین مشهود بود که منجر به ناامیدی گسترده در جامعه فناوری چین شد.
این شکاف سبب ظهور «دیپ سیک» در سال 2023 با یک ماموریت جسورانه برای پر کردن این شکاف و برتری در هوش عمومی مصنوعی(AGI) و توسعه یک هوش مصنوعی که می تواند از هوش انسانی پیشی بگیرد، شد.
روح پایه گذاری «دیپ سیک»، شبیه به روزهای اولیه اوپن ای آی، ریشه در یک ایده آلیسم غیرتجاری دارد. آنها خودرا به عنوان گروهی از ایده آل گرایان معرفی کرده اند که نه به خاطر سود، بلکه برای دستیابی به پیشرفت های پیشگامانه در هوش عمومی مصنوعی(AGI) تلاش می کنند.
این چشم انداز آرمان گرایانه با سرمایه گذاری های فناورانه قابل توجه، خصوصاً در توسعه مدلهای DeepSeek-V3 و DeepSeek-R1 پشتیبانی می شود. این مدلها خیلی زود به علت عملکردشان مورد تحسین قرار گرفته اند که با وجود دسترسی محدود این شرکت به تازه ترین تراشه های انویدیا، از برخی جنبه ها از مدلهای پیشرو شرکت های اوپن ای آی و متا پیشی می گیرند.
مدل DeepSeek-V3 به صورت ویژه به علت سرعت استنتاج برتر و هزینه کم برای توسعه شناخته می شود و قدمهای مهمی در حوزه هایی که نیاز به توانایی های محاسباتی فشرده مانند کدنویسی و حل مسئله ریاضی دارند، برداشته است.
توانمندی این مدل در یک مقاله تحقیقاتی انتشار یافته در Arxiv برجسته شد، جایی که به علت عملکرد بهتر از سایر مدلهای منبع باز و مطابقت با قابلیت های مدلهای منبع بسته سطح بالا مانند GPT-4 و Claude-3.5-Sonnet مورد توجه قرار گرفت.
مقایسه DeepSeek با چت بات های دیگر مانند ChatGPT
«دیپ سیک» خودرا از سایر برنامه های کاربردی هوش مصنوعی مانند ChatGPT بوسیله رویکرد های معماری و عملیاتی منحصر به فرد خود متمایز می کند که بمنظور افزایش کارآیی و کاهش هزینه های عملیاتی طراحی شده است.
«دیپ سیک» با بهره گیری از معماری «مخلوطی از متخصصان»(MoE)، تنها بخش های مرتبط از شبکه خودرا برای هر پرس و جوی خاص فعال می کند و بطور قابل توجهی در توان محاسباتی و هزینه ها صرفه جویی می کند. این به شدت در تضاد با معماری مبتنی بر ترانسفورماتور ChatGPT است که وظایف را در کل شبکه خود پردازش می کند و منجر به مصرف بیشتر منابع می شود.
فناوری مبتکرانه و بهبود عملکرد
طراحی «مخلوطی از متخصصان» دیپ سیک، امکان پردازش ویژه هر کار را فراهم می آورد که عملکرد آنرا در حوزه های تخصصی مانند کدنویسی و حل مشکلات فنی می افزاید و زمان پاسخ را سرعت می بخشد.
برعکس، ChatGPT عملکرد ثابت تری را در طیف وسیعی از وظایف ارائه می دهد، اما ممکنست به علت روش پردازش جامع آن، از نظر سرعت عقب بماند.
با این وجود، ChatGPT اغلب پاسخ های ظریف تر و غنی تر ارائه می دهد و عمقی را ارائه می دهد که ممکنست DeepSeek در حوزه های وسیع تر فاقد آن باشد.
سفارشی سازی و موارد استفاده
چارچوب DeepSeek ذاتاً قابل تنظیم تر است و برای پاسخگویی به کاربران با نیازهای خاص با دانش فنی برای دستکاری قابلیت های آن طراحی شده است. این موجب می شود که برای کارهای تخصصی که نیاز به کمک فنی دقیق دارند، بسیار مناسب باشد.
از طرف دیگر، گزینه های سفارشی سازی کاربرپسندتر ChatGPT برای مخاطبان وسیع تری جذاب است و آنرا برای نوشتن خلاقانه، طوفان فکری و بازیابی اطلاعات عمومی ایده آل می کند.
هزینه و دسترسی
باتوجه به میزان دسترسی، ماهیت منبع باز DeepSeek، آنرا کاملا رایگان می کند و به آسانی برای اصلاح و استفاده در دسترس قرار می دهد که می تواند برای جامعه توسعه دهندگان جذاب باشد.
از آن سو، ChatGPT در صورتیکه یک نسخه رایگان ارائه می دهد، شامل سطوح پولی نیز است و دسترسی به خاصیت های پیشرفته تر و قابلیت های API بیشتر آن با پرداخت اشتراک فراهم می شود.
تجربه کاربر و ملاحظات اخلاقی
«دیپ سیک» بااینکه قدرتمند است، اما سطح بالاتری از مهارت های فنی را از کاربران خود می طلبد که می تواند پذیرش آنرا در میان افرادی که پیشینه فنی ندارند، پیچیده کند. این در شرایطی است که رابط بصری ChatGPT و مدل تعاملی ساده تر و کاربرپسندتر آن، یادگیری آسان تری را ارائه می دهد.
از نظر اخلاقی، «دیپ سیک» به علت شیوه های جمع آوری داده های خود، همچون ذخیره آدرس های IP و اطلاعات دستگاه که احیانا با استانداردهای GDPR در تضاد است، نگرانی هایی را به وجود می آورد. اوپن ای آی در مقایسه، بر ناشناس سازی داده ها و رمزگذاری برای هماهنگی بیشتر با مقررات حفظ حریم خصوصی تاکید دارد.
موفقیت «دیپ سیک» برای بازارهای جهانی چه معنایی دارد؟
عرضه مدل DeepSeek R1 لرزش های قابل توجهی را در بازارهای سهام جهانی به وجود آورده است که به صورت ویژه بر بخش فناوری تأثیر می گذارد. به عنوان مثال بازار سهام Nasdaq آمریکا در یک روز معاملاتی کاهش شدید 3.1 درصدی را تجربه نمود و بالاتر از یک تریلیون دلار ارزش بازار از بین رفت.
طبق گزارش پایگاه CNBC، این رکود به شدت تحت تأثیر زیان شرکت های بزرگ فناوری بود، بطوریکه انویدیا با یک سقوط تاریخی روبرو شد و بالاتر از 700 میلیارد دلار ارزش بازار خودرا از دست داد و بزرگترین ضرر یک روزه ثبت شده برای یک شرکت را تجربه نمود.
این سقوط موجب شد تا شرکت اپل از انویدیا به عنوان با ارزش ترین شرکت در ایالات متحده پیشی بگیرد، در صورتیکه سایر غول های فناوری مانند گوگل و مایکروسافت نیز با ضررهای قابل توجهی رو به رو شدند.
نتایج پیشرفت DeepSeek فراتر از ارزش گذاری سهام است. بخش انرژی نیز شاهد کاهش قابل توجهی بود که ناشی از نگرانی سرمایه گذاران بود بر اساس این که فناوری کارآمدتر DeepSeek می تواند تقاضای انرژی کلی صنعت فناوری را کم کند. شرکت هایی مانند جنرال الکتریک Vernova و Vistra که به علت توربین های بادی و گازی خود شناخته می شوند، به ترتیب شاهد کاهش ۲۱ درصدی و ۲۸ درصدی سهام خود بودند.
مفسرین وال استریت به دقت نتایج بلندمدت ظهور DeepSeek به عنوان یک رقیب قدرتمند در فضای هوش مصنوعی را بررسی می کنند. هزینه های پایین تر و کاهش نیازهای انرژی مدلهای DeepSeek سؤالاتی را در مورد پایداری نرخ بالای سرمایه گذاری در فناوری هوش مصنوعی توسط شرکت های ایالات متحده به وجود می آورد که نشان دهنده هزینه اضافی بالقوه در این بخش است.
این وضعیت به واکنش های متفاوتی منجر گردیده است، بطوریکه تعدادی از مفسرین پیشنهاد می کنند که واکنش بازار باتوجه به ادامه تقاضای بالا برای فناوری هوش مصنوعی که همچنان به زیرساخت های قابل توجهی نیاز دارد، ممکنست یک واکنش بیش از اندازه باشد.
علاوه بر این، ملاحظات ژئوپلیتیکی نیز مطرح است، برای اینکه ابهامات در مورد واکنش های دولت ایالات متحده، خصوصاً در مورد تعرفه های وارداتی چینی و اقدامات نظارتی که می تواند بر پذیرش و ادغام فناوری هایی مانند DeepSeek در بازارهای ایالات متحده تأثیر بگذارد، وجود دارد.
آیا باید نگران حریم خصوصی باشیم؟
«دیپ سیک» با وجود پیشرفت های فناورانه خود، از نظر مسائل بالقوه حفظ حریم خصوصی که یادآور نگرانی هایی است که قبلاً با سایر پلت فرم های چینی مانند TikTok مرتبط بود، تحت نظارت است. این نگرانی عمدتا از جمع آوری داده های شخصی گسترده «دیپ سیک» همچون درخواست ثبت تاریخ تولد، ورودی های متنی و صوتی، فایل های آپلود شده و تاریخچه چت که در سرورهای چین ذخیره می شوند، ناشی می شود.
این عمل باتوجه به قوانین سختگیرانه اطلاعات ملی در چین که همه نهادها را مجبور به همکاری با کوشش های اطلاعاتی ملی می کند، نگرانی های قابل توجهی را در مورد امنیت و حریم خصوصی داده های کاربران به وجود می آورد.
علاوه بر این، مدلهای هوش مصنوعی برجسته مانند ChatGPT و جمینای گوگل نسبت به دیپ سیک سفارش به احتیاط کرده اند.
این نگرانی ها شامل پتانسیل بدافزارهای مخفی یا مکانیسم های نظارتی است که در این نرم افزار قابل تعبیه است و می تواند امنیت کاربران را به خطر بیندازد.
اقدامات امنیتی دیپ سیک بعد از یک نقص امنیتی گزارش شده در ماه دسامبر که لطمه پذیری هایی را برای امکان سرقت احتمالی حساب ها فراهم می کرد، مورد تردید قرار گرفت، بااینکه این مشکل متعاقباً اصلاح گردید.
این وضعیت زمانی تشدید شد که شرکت «دیپ سیک» در بین افزایش دانلودها فاش کرد که دستیار هوش مصنوعی آن هدف یک «حمله مخرب در مقیاس بزرگ» قرار گرفته است که نشان دهنده چالش های امنیتی برای آنست. این حادثه بر خطرات مرتبط با بهره گیری از دیپ سیک، خصوصاً در مورد صیانت از داده های شخصی پردازش شده توسط هوش مصنوعی تاکید می کند.
کاربران و ذینفعان در فناوری هوش مصنوعی باید این خطرات حریم خصوصی و امنیتی را هنگام ادغام یا استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مانند DeepSeek درنظر بگیرند. نگرانی ها فقط در مورد حریم خصوصی داده ها نیست، بلکه نتایج گسترده تری در مورد استفاده از داده های جمع آوری شده برای اهدافی فراتر از کنترل یا آگاهی کاربر، همچون آموزش مدلهای هوش مصنوعی یا سایر کارهای فاش نشده است.
همانطور که فناوری هوش مصنوعی درحال تکامل است، اطمینان از شفافیت و اقدامات امنیتی قوی در حفظ اعتماد کاربران و صیانت از اطلاعات شخصی در مقابل سو استفاده بسیار مهم خواهد بود.
برخی از واکنش های برجسته به دیپ سیک
انویدیا کمک های دیپ سیک را به عنوان یک پیشرفت قابل توجه در هوش مصنوعی به رسمیت شناخته است، چونکه امکان ایجاد مدلهای جدیدی را فراهم می آورد.
انویدیا ضمن تمجید از دیپ سیک اشاره نمود که توسعه هوش مصنوعی به شدت به پردازنده های گرافیکی انویدیا و شبکه های پیشرفته متکی است که بر نیاز مداوم به سخت افزار قابل توجه برای پشتیبانی از عملکردهای هوش مصنوعی تاکید می کند.
سم آلتمن(Sam Altman)، مدیرعامل اوپن ای آی در مورد اثربخشی مدل DeepSeek R1 اظهار نظر کرد و به عملکرد چشم گیر آن نسبت به هزینه آن اشاره نمود.
آلتمن بر تعهد اوپن ای آی به پیشبرد تحقیقات و افزایش ظرفیت محاسباتی برای دستیابی به اهدافش تاکید کرد و نشان داد که بااینکه DeepSeek یک توسعه قابل توجه است، اما اوپن ای آی همچنان بر اهداف راهبردی خود متمرکز است.
آراویند سرینیواس(Aravind Srinivas)، مدیرعامل پرپلکسیتی(Perplexity)، اشتیاق خودرا برای موفقیت DeepSeek، خصوصاً پیشی گرفتن از مدلهای دیگر مانند ChatGPT در معیارهای خاص ابراز کرد. حمایت وی نشان دهنده علاقه گسترده تر به ادغام نوآوری های DeepSeek در پلت فرم ها و خدمات موجود است.
پت گلسینگر(Pat Gelsinger)، مدیرعامل برکنار شده اینتل نیز DeepSeek را به خاطر یادآوری برخی درسهای ضروری به جامعه فناوری، مانند این که هزینه های کمتر موجب پذیرش گسترده تر می شود، محدودیت ها می توانند خلاقیت را تقویت نمایند و رویکرد های منبع باز اغلب غالب هستند، تحسین کرد.
نظرات گلسینگر بر نتایج گسترده تر استراتژی های DeepSeek و پتانسیل آنها برای تغییر شکل شیوه ها در این صنعت تاکید می کند.
رسانه های دولتی و محافل سیاسی در چین نیز علاقه قابل توجهی به تأثیر DeepSeek نشان داده اند و موفقیت آنرا به عنوان یک متعادل کننده در مقابل تسلط ایالات متحده در فناوری و قدمی به طرف خودکفایی راهبردی چین در هوش مصنوعی می دانند.
همانطور که رویترز گزارش داد، بنیان گذار دیپ سیک در یک سمپوزیوم سطح بالا با لی کیانگ، نخست وزیر چین شرکت کرد که نشان دهنده اهمیت DeepSeek برای اهداف راهبردی ملی چین است.
دونالد ترامپ، ظهور DeepSeek را هم یک چالش و هم یک فرصت برای صنعت فناوری ایالات متحده توصیف کرده است. او آنرا زنگ خطری برای شرکت های آمریکایی برای نوآوری و رقابت مؤثرتر در فناوری جهانی می داند که ابعاد ژئوپلیتیکی و اقتصادی ظهور DeepSeek را برجسته می کند.
دیپ سیک که تازه سال قبل تأسیس شده، محبوبیت ChatGPT را پشت سر گذاشته و ثابت کرده که هوش مصنوعی پیشرفته نیاز به هزینه میلیارد دلاری ندارد. با این وجود، محبوبیت چشم گیر و شتابناک آن می تواند موج جدیدی باشد.
مطمئناً دیپ سیک پویایی بازار را تغییر داده و بحث های اخلاقی مختلفی را مطرح کرده است، اما تعدادی از سؤالات بزرگ هنوز باقی می مانند. بطورمثال آیا دیپ سیک کتاب تاریخ هوش مصنوعی را بازنویسی می کند؟ چه موانع غیرمنتظره ای می تواند از شتاب توسعه آن کاهش دهد و محبوبیت آنرا کم کند یا شاید حتی منجر به نابودی آن شود؟
به هر حال، مسیر پیش رو برای این هوش مصنوعی انقلابی و بلندپرواز، پر از احتمالات و مشکلات است و تنها زمان نشان خواهد داد که این فناوری جسورانه چگونه عمل خواهدنمود.
منبع: خشكشوئی آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب