چرا پیروز یک ساله نشد؟
خشکشوئی آنلاین: پس از ده ماه تنها توله یوزپلنگ زنده مانده «ایران» تلف شد، مرگ «پیروز» جزو مواردی از مرگ حیوانات بود که حواشی زیادی داشت، در ادامه مروری بر روند تولد و مرگ این یوزپلنگ ایرانی آورده شده است.
سیما محبی: سال ها بود نگرانی ها در رابطه با منقرض شدن یوزپلنگ ایرانی مورد توجه قرار گرفته بود، اما وقتی «ایران» یوزپلنگ ماده از دست قاچاقچی حیوانات نجات پیدا کرد زمزمه هایی از پروژه تکثیر در اسارت شنیده شد، پروژه ای که بنا داشت مانع از انقراض یوزپلنگ ایرانی شود. از این روی ۱۵ فروردین سال ۱۴۰۱ بود که حسن اکبری، معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست از جفت گیری «ایران» و «فیروز»، دیگر یوزپلنگ نر در اسارت اطلاع داد. او اظهار داشت: «جفت گیری در شرایط طبیعی انجام شد و برنامه ما اینست که کمترین استرس را به ایران وارد نماییم. میتوان با روش سونوگرافی به صورت دقیق از حاملگی آگاه شد اما چون این روش نیازمند بیهوشی است از آن صرف نظر می نماییم. علایم ظاهری نشاندهنده حاملگی «ایران» هستند.»
چند روز بعد، یعنی نوزدهم فروردین ۱۴۰۱، بهرنگ اکرامی دامپزشک معتمد سازمان محیط زیست که آزمایش های مامایی ایران بر عهده داشت گزارش داد، نتایج تمام آزمایشات و علایم ظاهری در آخرین معاینه ای از او به عمل آمد حاملگی «ایران» را تایید می کند. اگر هفتم بهمن را روز صفر حاملگی «ایران» در نظر بگیریم دوازدهم اردیبهشت، یعنی نود و پنج روز بعد از حاملگی باید منتظر زایمان این یوزپلنگ ایرانی باشیم.
پیش بینی ها درست بود، یازدهم اردیبهشت ۱۴۰۱ خیلی از رسانه ها تیتر زدند فرزندان «ایران» متولد شدند، علی سلاجقه، رئیس سازمان محافظت از محیط زیست در رابطه با تولد توله های ایران اظهار داشت: «با توجه به حضور تیم دامپزشکی از یک هفته گذشته و بررسی شبانه روزی رفتارهای این جانور، مشخص شد که حاملگی کامل بوده و با عنایت به شرایط فیزیکی گونه و عدم توانایی در زایمان طبیعی، با نظر دامپزشکان مشاور و دامپزشک معتمد سازمان، نسبت به انجام زایمان سزارین صحرایی اقدام شد. خوشبختانه با عنایت به حضور تیم دامپزشکی مجرب، سه توله یوز ایرانی در این زایمان سزارین صحرایی، سالم متولد شدند.» چرا سزارین؟
بلافاصله پس از سزارین ایران و تولد سه توله یوز بعضی از دامپزشکان به انجام جراحی سزارین واکنش نشان دادند، پیام محبی، دامپزشک در گفت وگویی به خبرآنلاین اظهار داشت: «امروز هم روز خوبی برای حیات وحش است که بچه های «ایران» به دنیا آمدند، اما برای من این سوال پیش آمد که چرا ایران را سزارین کردند. اینکه در وضعیت بیابانی تشخیص دهیم یک حیوان شرایط سخت زایی دارد خیلی دشوار است، از طرفی وقتی حیوان سزارین می شود به علت گرفتن داروی بیهوشی توله ها هم در شرایط بیهوشی به دنیا می آیند، ازاین رو ریسک بالا می رود، حالا ظاهرا تنفس توله ها برگشته و زنده هستند که امیدواریم زنده هم بمانند.»
به دنبال مطرح شدن انتقادات در رابطه با سزارین شدن ایران بهرنگ اکرامی، دامپزشک ایران در توضیحی به رسانه ها اظهار داشت: «نگرانی ما از ساعت ۱۱ بامداد آغاز شد و تا ساعت ۲ ظهر ما دیدیم که روند زایمان اتفاق نیفتاد، حوالی ساعت دو و نیم بعدازظهر زورهای زایمانی حیوان کم شد که ما به آن انرژی های ثانویه رحمی می گوییم به این معنا که رحم آن قدر زور می زند و تخلیه صورت نمی گیرد و سبب می شود عضلات رحم خسته شوند، من گفتم برای سلامتی مادر و توله نظر بنده سزارین است و حتما باید امروز عمل سزارین صورت گیرد، با دکتر اکبری - سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست - هم صحبت کردیم و وضعیت را توضیح دادیم. من گفتم با مسئولیت خودم جراحی سزارین را انجام می دهم.»
چیزی از تولد سه توله نگذشته بود که تشخیص اشتباه نر یا ماده بودن آنها حاشیه ساز شد، درحالی که هر سه توله نر بودند ابتدا اعلام گردید که توله یوزپلنگ های ایران ماده هستند، اما پس از این حواشی یکی از توله ها تلف شد تا نگرانی ها بیشتر شود، با این وجود زنده ماندن دو توله دیگر همچنان رنگ امید را نگه داشت اما مشکل جدید این بود که ایران به توله های خود شیر نمی داد. بهرامعلی ظاهری، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: «به دلیل این که مادر توله را برای شیردهی نپذیرفت، بعد از تغذیه با شیر آغوز (شیر اولیه مادر)، دو توله یوزپلنگ در شرایط ایزوله تحت نظارت شبانه روزی تیمی از دامپزشکان و یوزبانان مجرب درحال شیردهی دستی، نگهداری می شوند.» حتی برخی عنوان کردند بوی انسان علت نپذیرفتن توله یوزپلنگ ها توسط «ایران» است، مساله ای که بهرنگ اکرامی هیچگاه آنرا نپذیرفت و در توضیحی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «اینکه سزارین بدون دستکش و لمس توله ها علت نپذیرفتن آنها توسط مادر است؛ توهمات و شایعه پراکنی یک همکار دامپزشک است.» یوزپلنگ دوم تلف شد؛ «خطاهای جزئی دور از ذهن نیست»
درحالی همه سرگرم دلیل شیر نخوردن یوزپلنگ ها بودند که توله دوم هم تلف شد، پیام محبی، دامپزشک، ۲۸ اردیبهشت در رابطه با مرگ توله دوم به خبرآنلاین اظهار داشت: «توله های سزارینی زیاد عمر نمی کنند چون از شیر مادر محروم می مانند. شیر مادر دارای پروتئین و مواد ایمنی لازم برای حفظ سلامت توله هاست، وقتی مادر به بچه ها شیر نمی دهد، ایمنی بدن آنها کاسته می شوند و سلامت شان به خطر می افتد. مسئله اینست که نزدیکی مادر به توله، لیسیدن آنها و شیر خوردن از پستان مادر سبب می شود فرآیند تنفس و گوارش و سیستم ایمنی توله ها شکل بگیرد.»
بعد از مرگ توله دوم ایران علی سلاجقه، رئیس سازمان محافظت از محیط زیست، در نامه ای به رئیس حمهور نوشت: «معاون رئیس جمهوری در ادامه تصریح کرده است: این پروژه برای نخستین بار در کشور ایران اجرا شد و باوجود پیچیدگی های خاص و کمبود منابع و تجهیزات، دستاورد بزرگی در حوزه محافظت از گونه های برجسته حیات وحش به حساب می آید اما بدیهی است در چنین کارهای مهمی که هیچ تجربه قبلی در رابطه با آنها در کشور وجود ندارد، بروز خطاهای جزئی دور از ذهن نیست که در این خصوص تیم حقیقت یاب در سازمان تشکیل و به استان اعزام شد، گزارش اولیه از آن حکایت می کند که قصورها و تقصیرهایی در فرایند سه ساله پروژه و مقطع کنونی صورت گرفته که درحال بررسی است و با مقصرین و متخلفین احتمالی برخورد خواهد شد.»
پیروز؛ نام تنها توله زنده مانده...
بعد از حواشی مرگ دو توله و البته تداوم حیات توله سوم، ۲۶ خرداد ۱۴۰۱ بود که پرستار نگهدارنده پیروز برای او یک نام برگزید، علیرضا شهرداری، پرستار نگهداری از تنها توله یوز زنده مانده ی «ایران» با انتشار ویدئویی در صفحه ایستاگرام خود از انتخاب نام « پیروز » برای این توله یوز اطلاع داد. موضوعی که معاون محیط زیست به آن واکنش نشان داد و گفت انجام چنین کاری نه بر عهده پرستار نگهدارنده توله یوز بلکه بر عهده روابط عمومی سازمان است. پس از آن بود که نورالله مرادی، رئیس شورای اطلاع رسانی و سخنگوی سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار داشت: «در جلسه کمیته نامگذاری پیشنهاد معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی در خصوص نامگذاری توله یوز ایرانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بعد از جمعبندی نام پیروز برای این یوزپلنگ انتخاب گردید.»
از این لحظه به بعد اغلب گزارش ها از «پیروز» تنها توله زنده مانده «ایران» در ارتباط با مراحل رشد و وضعیت سلامتی اش بود، انتشار تصاویر متفاوت از این یوزپلنگ هنگام بازی کردن سبب شد برخی او را به بچه گربه تشبیه کنند. پیام محبی، دراین باره به خبرآنلاین اظهار داشت: « پیروز دیگر هیچگاه نمی تواند حیوان طبیعت باشد، پیروز یک حیوان در اسارت است. این یوزپلنگ جنگ کردن سر غذا را یاد نگرفته، ازاین رو پیروز یک حیوان دست آموز شد. ما در توهم امتداد شانس بقای یوزپلنگ در ایران هستیم، معتقدم یوزپلنگ شانس بقا را در ایران را از دست داده است، خیلی تلاش نماییم می توانیم کمک نماییم این ژن در اسارت زندگی کند، کجای دنیا حتی در اسارت یوزپلنگ را با اسباب بازی گربه تربیت می کنند، اگر قرار بود ایران از پیروز نگهداری کند چه رفتاری داشت، همان کار را از او تقلید نماییم، ازاین رو شک نکنید پیروز دیگر یک بچه گربه است چون مانند گربه بار آوردیم. آقای شهرداری واقعاً دارد زحمت می کشد و بیشتر از توان وقت می گذارد شاید اگر علیرضا شهرداری نبود پیروز هم هم اکنون نبود، ازاین رو اینجا فقط افراد زحمت می کشند و سیستم وجود ندارد.»
حسن اکبری، معاون سازمان محافظت از محیط زیست در واکنش به تربیت پیروز اظهار داشت: «هدف ما از تکثیر یوزپلنگ حفظ ژنوم گونه بوده است و هدفی برای رها سازی پیروز در طبیعت نداریم، ازاین رو قرار نیست آنرا طوری پرورش دهیم تا به طبیعت برگردد، چون امکان رها سازی یک حیوان متولد شده در اسارت وجود ندارد.»
بابک باستانی دامپزشک پیروز هم در واکنشی به سرنوشت پیروز بیان نمود: «هیچ حیوانی که در اسارت متولد می شود، قابلیت رها سازی ندارد مگر برنامه مدون برای رهاسازی آن در نظر گرفته شده باشد که اساسا این قضیه بسیار دشوار و سخت خواهد بود. بر این اساس پیروز هم قابلیت رها سازی حتی در پارک ملی حفاظت شده توران را ندارد.» بودجه ای برای پیروز نداریم/ پیروز دستاورد علمی یا اینفلوئنسر...
زمانی که صحبت ها در رابطه با سرنوشت پیروز، اینکه این یوزپلنگ مقرر است همیشه در اسارت نگهداری شود یا به طبیعت فرستاده شود داغ بود، معاون سازمان محیط زیست ۲۷ آبان ۱۴۰۱ در گفت وگویی اعلام نمود: « ما نمی خواهیم اعتبار، انرژی و هزینه سازمان را بیشتر از این برای «پیروز» و حتی شرایط تکثیر صرف نماییم. ما در طبیعت یوزهایی داریم که بسیار برای ما ارزشمندتر هستند. ترجیح ما اینست که عمده اعتبار، هزینه، انرژی و وقت خویش را بر یوزهای موجود در طبیعت صرف نماییم.»
موضوعی که با واکنش رئیس سازمان محافظت از محیط زیست قرار گرفت، سلاجقه ضمن تکذیب بودجه ندادن برای نگهداری پیروز اظهار داشت: «این مبحث شایعه است و شدیدا آنرا تکذیب می کنم. پیروز یک دستاورد علمی پرارزش است.»
با این حال پیام محبی معتقد بود پیروز تبدیل به یک اینفلوئنسر شده است، او به خبرآنلاین اظهار داشت: «پیروز، حیوان حیات وحش نیست؛ هنگامی که حیوانی در اسارت رشد می کند، دیگر آموزش های حیات وحش و نکاتی را که نیاز است برای ادامه حیات در محیط زیست بداند، فرا نمی گیرد. در بهترین حالت، سازمان محیط زیست می تواند از پیروز بعنوان یک اینفلوئنسر استفاده نماید، کمااینکه تا هم اکنون هم این توله یوز بیشتر نقش یک مانکن و اینفلوئنسر در اینستاگرام را داشته است تا یک حیوان حیات وحش، اما درهرحال پیروز دارای ژن طبیعی است و میتوان بعنوان یک ژن ذخیره روی آن حساب کرد.» خبر ناگهانی، نارسایی کلیه برای پیروز...
درحالی حرف و حدیث ها در رابطه با این یوزپلنگ ادامه داشت که انتشار تصاویر از پیروز بسیار پرطرفدار بود. اما انتشار تصاویر ده ماهگی این یوزپلنگ چندان خوشحال کننده نشد، چونکه اوایل اسفند خبر رسید حال پیروز خوب نیست. درست در روزهایی که شروین حاجی پور، خواننده، در قطعه ای اظهار داشت: «برای پیروز و احتمال انقراض اش» دامپزشک این یوزپلنگ از شرایط بد پیروز خبر داد: «پیروز با یک نارسایی حاد کلیوی طرف است. هم اکنون شرایطش ناپایدار است و هیچ کدام از کلیه ها در دفع سموم خوب عمل نمی کنند.»
همچنین پیام محبی در رابطه با بیماری پیروز به خبرآنلاین اظهار داشت: «پیش از این هم گفته می شد که پیروز مشکل دفع و یبوست دارد، احیانا حیوان تحرک درستی نداشتی، آنتی بیوتیک مناسبی هم از ابتدا دریافت نکرده و حالا به این مشکل بزرگ برخورد کرده است.»
با جدی شدن بیماری این یوزپلنگ هشتم اسفند ۱۴۰۱، غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با آخرین وضعیت «پیروز» اظهار داشت: وضعیت توله یوز نسبت به روز گذشته هیچ تغییری نکرده است و همچنان در بیمارستان تحت نظر است و کار مداوای او صورت می گیرد. علت بیشتر نارسایی های «پیروز» اینست که این توله یوز اصلاً شیر مادر را نخورده است ودر محیط آزمایشگاهی پرورش یافته، اگر از شیر مادر یک تا دو هفته تغذیه می کرد تمام دستگاههای بدنش قوی می شد و ریزفکتورهای مورد نیاز برای ایمنی بدن را دریافت می کرد و این نارساییها پیش نمی آمد.»
خبر تلخ صبحگاهی اعلام شد: پیروز «منقرض» شد
صبح روز ۹ اسفند، رسانه ها در خبر صبحگاهی خود از تلف شدن پیروز نوشتند تا سومین توله ایران با سرنوشتی مشابه دو توله دیگر مواجه شود. پس از مرگ پیروز طبق اسنادی که رسانه ای شد، خرداد سال جاری وقتی دکتر پیتر کالدول از مرکز پرورش یوزپلنگ آفریقایی برای مشاوره و ویزیت «پیروز» به ایران آمد، حرف آخر را همان اول زد. بر اساس گزارش این دامپزشک، که تاریخ و امضای آن متعلق به ۴ خرداد ماه است، تایید می شود که پیروز از همان ابتدا مبتلا به نارسایی کلیه است. برپایه این گزارش و آنچه که پیام محبی، دامپزشک به خبرآنلاین می گوید، از ابتدا آنتی بیوتیکی که برای پیروز تجویز شده، اشتباه بوده است و همین مبحث می تواند یکی از علل مهم ابتلای توله یوز به نارسایی کلیه باشد. پس از تلف شدن «پیروز» علیرضا شهرداری، پرستار و تیمارگر «پیروز» در نخستین واکنش خود پس از مرگ این یوزپلنگ دلنوشته ای در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد، او نوشت: «پیروز: علیرضا انقراض یعنی چی؟ علیرضا: یعنی حذف شدن موجودات زنده از روی زمین تا ابد. پیروز: چرا ما داریم منقرض میشیم؟. ع: چون آدما به حریم طبیعت بیش از اندازه تجاوز کردن و با گذشت چند دهه ما ثابت کردیم عرضه حفظ بقای شما رو به درستی نداریم. پیروز: شنیدم گفتی باید از هم جدا بشیم
ع: بله، به وقتش باید جدا بشیم و هر کدوم بریم سراغ زندگی خودمون. و…
یادتونه چقدر بهم گفتید خوشبحالت کاش جای تو بودیم؟ هم اکنون این منم که میگم خوشبحال همه شما که جای هم اکنون من نیستین که مثل من اینجوری جیگرتون آتیش بگیره و راه به جایی نداشته باشید. من پس از این همه سال فهمیدم که این کارا با احساسات من جور در نمیاد و باید مثل خیلی ها که دارن کار حیات وحش میکنن اما حسشون با چودَن و آهن هیچ تفاوتی نداره بود که اون آدم من نیستم.»
این که دلیل نارسایی کلیه پیروز چه چیزی بوده، هنوز به شکل رسمی تایید نشده است، با این وجود پایان ده ماه حیات این توله یوزپلنگ ایرانی حواشی زیادی به همراه داشت، از دل بستن مردم به او گرفته تا اینکه به تعبیر برخی تبدیل به نماد امیدو مقاومت شده بود.
۲۳۳۲۳۳
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب